eş baskınlık ve eksik baskınlık ne demek?

Eş Baskınlık ve Eksik Baskınlık

Eş Baskınlık (Codominance)

Eş baskınlık, heterozigot bir bireyde her iki alelin de fenotipte tam olarak ifade edildiği bir genetik durumdur. Yani, baskınlık ilişkisi yoktur ve her iki alelin ürünü de gözlemlenebilir.

  • Özellikleri:
    • Heterozigot bireylerde her iki alelin fenotipik etkisi de görülür.
    • Alel genlerden hiçbiri diğerini baskılayamaz.
    • Kan grupları (AB kan grubu) klasik bir örnektir. A ve B alelleri eş baskındır, bu nedenle hem A antijenleri hem de B antijenleri AB kan grubuna sahip bireylerin kırmızı kan hücrelerinde bulunur.

Eksik Baskınlık (Incomplete Dominance)

Eksik baskınlık, heterozigot bir bireyde her iki alelin de tam olarak ifade edilmediği, bunun yerine ara bir fenotipin ortaya çıktığı bir durumdur. Yani, baskın alel, çekinik alelin etkisini tamamen maskeleyemez.

  • Özellikleri:
    • Heterozigot bireylerde ebeveyn fenotiplerinin karışımı veya ara bir fenotip görülür.
    • Kırmızı ve beyaz çiçekli bitkilerin çaprazlanmasıyla pembe çiçekli bitkilerin elde edilmesi tipik bir örnektir. Ne kırmızı ne de beyaz renk tamamen baskın olmadığı için, heterozigot bireyde pembe renk ortaya çıkar.